BEBEĞİN
İÇİN TEK VE EN İYİ BESİN ANNE SÜTÜDÜR
1.
Anne sütü ve doğumdan sonra ilk gelen sarı süt (halk arasında ağız, tıp dilinde
kolosturum denen) bebeğini ishal, soğuk algınlığı, öksürük ve diğer
hastalıklardan korur.
2.
Anne sütünün hazmı kolaydır, kaynatmak gerekmez, daima taze, temiz ve bebeğe
vermek üzere hazırdır.
3.
Anne sütü alan bebeklerde kansızlık görülmez, çünkü anne sütü içerisindeki
demir bebek tarafından iyi emilir.
4.
Anne sütü alan bebeklerde pişik, karın ağrısı ve kabızlık daha az görülür.
5.
Anne sütünde bebeğinin büyüme ve gelişmesi için gerekli olan tüm maddeler tam
ve yeterli olarak bulunmaktadır.
6.
Anne hasta, gebe veya adet görüyor olsa bile, sütü her zaman bebek için en iyi
besindir, çünkü bu dönemlerde bile kalitesi bozulmaz. Ancak bu durumlarda anne,
kendi beslenmesine daha çok özen göstermek zorundadır.
DOĞUMDAN SONRAKİ İLK YARIM SAAT İÇİNDE
BEBEĞİNİ
EMZİRMEYE BAŞLA.
1.
Doğum hem bebek hem anne için güzel bir olaydır. Doğumdan hemen sonra bebeğini
kucaklaman, hem seni hem bebeğini rahatlatır ve bebeğinle aranda sıkı bir bağ
oluşturur.
2.
Doğumdan hemen sonra kucağına aldığında bebek, doğal olarak memeyi bulur ve
emer. Bu dönemde bebek emmeyi öğrenir.
3.
Bebeğinin erken emmeye başlaması, eşin (plasentanın) çabuk ayrılmasına ve doğum
sonrası kanamanın çabuk durmasına yardımcı olur.
4.
Annenin ilk gelen sarı sütü (tıp dilinde kolostrum denen ilk süt, ağız sütü)
bebek için çok önemlidir; çünkü bebeği hastalıklara karşı korur, bebeğin ilk
aşısıdır.
5. İlk
günlerdeki ağız sütü azdır fakat bebeğinin bütün besin ihtiyacını karşılar.
Onun için şekerli su, mama, inek sütü veya başka bir besin vermene gerek
yoktur. Bu besinler bebeğinin iştahını kapatır, bebeğini hastalandırır. Bu
besinleri alan bebek, anne sütünü almak istemez.
6.
Bebeğine biberonla herhangi bir gıda veya yalancı meme verme. Bu, bebeğinin
anne memesi ile yalancı memeyi karıştırmasına neden olur ve bebeğin annesini
emmeyi öğrenmesini zorlaştırır.
BEBEĞİNE İLK ALTI AY SADECE ANNE SÜTÜ VER
BAŞKA YİYECEK VE İÇECEK VERME
1.
Anne sütünün yapısı, bebeğin ihtiyacına göredir.
2.
Anne sütü, bebeğin ilk 6 ayda ihtiyacı olan her türlü besin değerine sahiptir.
(protein, yağ, demir, vitamin ve benzeri)
3.
Anne sütünde yeterli miktarda su bulunduğu için, çok sıcak iklimlerde dahi bebeğe
su vermeye gerek yoktur.
4.
Anne sütünde yeterli miktarda vitamin bulunduğu için, ilk 6 ayda ayrıca meyve
suyu vermeye gerek yoktur.
BEBEĞİN 24 SAAT SENİNLE AYNI ODADA KALMASINI SAĞLA VE BEBEĞİNİ HER İSTEDİĞİ
ZAMAN VE ACIKTIĞINDA EMZİR
1.
BEBEĞİNİN 24 SAAT SENİNLE AYNI ODADA KALMASINI SAĞLA:
-
Hemen doğumu takiben, bebeğin anne ile aynı yatakta veya annenin yatağının
yanında bir beşikte yatması çok önemlidir. Böylece bebek her ihtiyacı olduğunda
anne besleyebilir, bakabilir, kucaklayabilir.
2.
BEBEĞİNİ HER İSTEDİĞİNDE EMZİR, ÖZELLİKLE GECE BOYUNCA EMZİRİRSEN:
- Süt
yapımı artar.
-
Memede süt birikmesinden dolayı ortaya çıkacak problemler önlenir.
-
Özellikle çalışan anneler için çok faydalıdır.
3.
BEBEĞİNİ İSTEDİĞİ SÜRE KADAR EMZİR:
-
Bazen emme 5-10 dakika bazen de yarım saat sürer.
-
Bebek sadece süt almak için emmez, bazen kendi öz güvenini oluşturabilmek bazen
de emmekten keyif almak için emer.
-
Sütünün yeterli olduğunu bebeğinin günde 5-6 defa idrara çıkmasından ve aylık
kontrollerde muntazam kilo almasından anlayabilirsin.
-
Hasta ve yorgun bebeğin sık aralıklarla ve azar azar emmeye ihtiyacı vardır.
4.
BEBEĞİN İÇİN YETERLİ SÜT ÜRETEBİLECEĞİNE İNAN:
-
Yeterli süt üretimi düzenli emzirmeye bağlıdır.
-
Memelerinden birini daha az emziriyorsan, bu tarafın süt üretimi giderek
azalacak ve duracaktır.
-
Bebeğin, bir memedeki sütü tamamen bitirinceye kadar emmesine izin ver, şayet
bebek hala aç ise diğer memeyi de emzir.
- Bir
sonraki emzirmede, son emzirdiğin memeden başla ve bebeğin bu memeyi tamamen
boşaltmasını sağla, bebek hala aç ise tekrar ilk meme ile emzirmeye devam et.
BEBEĞİNE 6 AYINDAN SONRA EK GIDA VERMEYE BAŞLA
EMZİRMEYE DE EN AZ 2 YAŞINA KADAR DEVAM ET
1.
DOĞUMDAN SONRAKİ 6 AYINDA BEBEĞİNE EK GIDA VERMEYE BAŞLA
- 6
ay sonra, bebeğin ek gıda almaya hazırdır.
-
Yeni gıdalara azar azar ve tek tek başla.
- İlk
olarak hangi ek gıdaya başlayacağına, ebe veya sağlık personeline danıştıktan
sonra karar ver.
2.
EMZİRMEYE EN AZ 2 YAŞINA KADAR DEVAM ET
- Ek
gıdaya başladıktan sonra, anne sütü 2 yaşına kadar hala bebek için çok önemli
bir enerji ve besin kaynağıdır.
-
Özellikle bebeğin hasta olduğu dönemde, anne sütü bebeğe iyilik ve rahatlık
sağlar, sindirimi kolaydır, daha iyi hazmedilir; ishal ve üst solunum yolu
enfeksiyonları gibi hastalıkların daha çabuk iyileşmesini sağlar.
EMZİREN ANNE KENDİ BESLENMESİNE
ÖZEN GÖSTERMELİDİR
-
Emziren anne günde en az iki bardak süt veya yoğurt, peynir gibi süt
ürünlerinden almalıdır.
-
Besin ve enerji ihtiyacını karşılamak için, her öğünde fasülye, nohut veya et,
tavuk, balık gibi yiyecekler yenilmelidir.
-
Emziren anne yeterli miktarda meyve ve sebze yemelidir.
- Anne kendi beslenmesine özen göstermeye bebeğin
doğumundan önce başlamalıdır
DOĞRU EMZİRME TEKNİĞİ İLE EMZİRMEYE AİT PROBLEMLER
ÖNLENEBİLİR
1.
ELLERİNİ YIKA
-
Bebeğinin mikrop almasını ve hastalanmasını önle.
2.
MEME BAŞINI TEMİZLE
-
Emzirmeden önce meme başını ve çevresini temiz su ile sil.
-
Karbonatlı su, sabunlu su vb. kullanma. Bunlar meme başında çatlak ve yaraya
neden olur.
3.
BEBEĞİNLE RAHAT BİR YERE OTUR
-
Sırtını bir yere dayayarak destekle.
-
Oturduğun yer temiz ve yeterince sıcak olsun,
-
Emzirirken mutlu ve huzurlu ol.
4.
BEBEĞİNİ, YÜZÜ VE BEDENİ SANA DÖNÜK OLACAK ŞEKİLDE TUT, BEBEĞİNİN BAŞINI
KOLUNUN İÇ KISMINA YERLEŞTİR. AYNI KOL VE ELLE BEBEĞİ KALÇA VE BACAKLARINDAN
KAVRA.
-
Emzirirken anne ve bebek rahat olmalıdır.
-
Anne ve bebeğin göz teması çok önemlidir.
5.
ELİNLE GÖĞSÜNÜ ALTINDAN TUT, MEME BAŞI İLE ETRAFINDAKİ KAHVERENGİ KISMA
DOKUNMA.
6.
BEBEĞİNE GÜLÜMSEYEREK BAK VE MEME UCUNU BEBEĞİNİN DUDAĞINA VE ÇENESİNE DEĞDİR.
7.
BEBEK AĞZINI AÇINCA MEME UCUNU VE ETRAFINDAKİ KAHVERENGİ KISMI BEBEĞİN AĞZINA
YERLEŞTİR.
-
Bebeği memeye, tekniğine uygun yerleştirdiğinde bebeğin çenesi ile göğsün
arasında boşluk kalmaz
EMZİRME HEM ANNE HEM BEBEK
SAĞLIĞI
İÇİN ÖNEMLİDİR.
EMZİRMENİN
ANNE İÇİN FAYDALARI: EMZİRMENİN BEBEK İÇİN FAYDALARI:
Kısa
sürede eski kilosuna döner.
Rahim
daha çabuk toparlanır. ANNE
SÜTÜ
Bebekle
arasında yakın bir bağ kurulur. Daima temiz, taze ve
uygun ısıdadır.
Psikolojik
tatmin sağlar. Hazmı kolaydır.
Özel
bir hazırlık gerektirmez. Kabızlığı
önler.
Ekonomiktir. Hastalıklardan korur.
Doğal besinlerden içeriği en
mükemmel olanıdır.
EMZİRME
Çene ve diş sağlığı için yararlıdır.
Konuşmayı geliştirir.
Anne ile bebek arasında sıcak bir bağ
oluşturur
BABALAR! BÜYÜKANNE VE BÜYÜKBABALAR! ARKADAŞLAR
VE AKRABALAR! YENİ ANNEYE EMZİRME KONUSUNDA YARDIMA HAZIR OLUN!
ANNENİN
EMZİRME KONUSUNDA BAŞARILI OLACAĞINA İNANMASI GEREKLİDİR,
BEBEĞİ
VE KENDİSİ İÇİN SAĞLIKLI BİR YAŞAM BU YOLLA MÜMKÜNDÜR.
•
Annenin emzirme döneminde diğer aile fertlerinin yardımına ihtiyacı vardır.
•
Anne gebelik ve emzirme sırasında süt, yoğurt, peynir, yeşil sebzeler,
meyveler, nohut, fasulye, et, mercimek, üzüm suyu gibi gıdalar almalıdır.
•
Evde rahat, temiz, aydınlık, sessiz ve sıcak bir yer olmalıdır. Emzirme
sırasında bu yer kullanılmalıdır. Anne bebeğini yatarak emzirecek ise, bebeğini
meme hizasında tutabilmek için emzireceği taraftaki kolun altına destek olarak
yastık yerleştirmelidir.
•
Anne önü açılan rahat elbiseler giymelidir - memeler için destekleyici rahat
bir sütyen kullanmalıdır.
•
Anne ve bebek her zaman emzirebilmek için, gece ve gündüz aynı odada
kalmalıdır.
•
Tuvaletten çıktıktan sonra, bebeğin altını değiştirdikten sonra, emzirmeden
önce, kendi beslenmesinden önce ellerini yıkamalıdır.
ÖZELLİKLE
ÇALIŞAN ANNELER İÇİN:
•
Çalışan anne bebeğini işyerine götüremiyorsa, sütünün kesilmemesi için anneye
sütün nasıl sağılacağı gösterilmelidir.Bu şekilde sütün göğüslerde birikip
dolgunluk yapması da önlenir.
•
Sağılmış anne sütü her türlü bebek mamasından daha faydalıdır. Süt sağıldıktan
sonra temiz bir kapta korunur ve bebeğe bakan kişi tarafından annenin işde
olduğu dönemde bebeğe verilir.
•
Annenin işde olduğu saatlerde önceden sağılmış olan anne sütü, kaşıkla bebeğe
verilmelidir. Bu dönemde kesinlikle biberon ve emzik kullanılmamalıdır. Kaşıkla
beslenen bebek anne işten döndükten sonra tekrar emmek isteyecektir, bu da
sütün salgılanmasının devamını sağlar.
EMZİREN
ANNELERİN PSİKOLOJİK OLARAK DESTEKLENMESİ, RAHAT VE MUTLU OLMASI GEREKİR.
SÜT SAĞMA VE SAKLAMA
ELLE
SÜT SAĞMA BASAMAKLARI:
A:
Sağma işlemine geçmeden önce eller sabunla iyice yıkanır.
B:
Rahat bir yere oturduktan sonra parmak uçları ile yumuşak bir biçimde memeye
dıştan içe, meme başının etrafındaki kahverengi bölgeye doğru masaj yapılır.
Önceden ısıtılmış bir havlu memenin üzerine konulursa sütün akışı
kolaylaşacaktır.
C:
Meme, başparmak üstte, diğer parmaklar altta kalacak biçimde tutulur . Eğer
meme büyükse bir el memenin üstüne, diğer el memenin altına gelecek şekilde
tutulmalıdır. Hedef bölge meme başının etrafındaki kahverengi bölgenin
gerisinde kalan alandır. Bazen süt dolu memede süt havuzcukları elle hissedilebilir.
Süt havuzcuklarının bulunduğu bu alanın elle basınç yapılarak sağılması
gerekir. Süt sağılması için baş ve diğer parmaklar yavaşça içe, göğüs duvarına
doğru ve ardından birbirine doğru bastırılır. Bastırma işlemi, el göğüs
duvarından uzaklaştırılırken devam ettirilir. Bu şekilde süt meme başına doğru
itilir. Süt sağma işlemi sırasında acı hissedilmemesi gerekir, acı oluyorsa
uygulanan teknik hatalıdır. İşlem tekrarlandıktan sonra süt akmaya başlar.
Sağma hareketi ritmik bir şekilde tekrarlanmalıdır.
MEMELERİ
ELLE SAĞARAK BOŞALTMA SÜRESİ YAKLAŞIK 20-30 DAKİKADIR.
SAĞILMIŞ
SÜT NASIL SAKLANIR?
•
Temizliğe dikkat edilerek sağılan anne sütü; oda sıcaklığında 3 saat, buzdolabı
rafında (+4 derecede) 3 gün ve derin dondurucuda
(-18
derecenin altında) 3 aya kadar saklanabilir. Ayrıca uygun kaplarda veya
poşetlerde saklanmalıdır.
•
Sütün saklanması özellikle çalışan anneler için yararlıdır.
•
Annenin evde olmadığı saatlerde bu süt verilir.
•
Anne iş yerinde de sütünü sağarak evine getirebilir, böylece evden uzakta
olduğu sırada sütün memeden boşa akması önlenmiş olur.
•
Derin dondurucudan çıkarılan dondurulmuş anne sütü öncelikle direk oda ısısında
değil buzdolabının içinde çözdürülmelidir.
•
İçinde anne sütü olan kap, sıcak su dolu başka bir kabın içine konarak çözünmüş
sütün ılınması sağlanıp, bebeğe verilmelidir.
•
Sağılan anne sütünün biberon yerine kaşık veya geniş ağızlı bir bardak ya da
fincanla verilmesi daha uygundur.